خوش آمديد,
مهمان
|
|
آزادي در مطبوعات در قانون اساسي:
آزادی رسانه و مطبوعات همانند یک ضمانت نامه از جانب دولتها به رسانه های عمومی، در مقابل مواجهه با روندهای محدود کنندهٔ ابراز نظر در جوامع، میباشد که حقوق قانونی رسانهها و همچنین مراجع رفع اختلاف بین رسانهها و شاکیان را مشخص میکند. این حقوق در بسیاری از کشورها به صورت قانونی و در چهارچوب قوانین اساسی آن کشور تعبیه شدهاست تا از آزادی مطبوعات حمایت به عمل بیاید. در رابطه با اطلاعات دولتی، هر کدام از دولتها خود تصمیم میگیرند کدام منابع و مواد اطلاعاتی عمومی و یا حفاظت شده میباشند و نباید از جهت حساسیت عمومی و یا طبقه بندی شدگی، افشا گردد. بسیاری از دولتها سعی در تسلط یافتن بر قوانین مهم و یا آزادی تبادل اطلاعات قانونی که برای تعریف حدود و ثقور علاقهٔ بینالمللی کاربرد دارند، هستند تا از این طریق دید جهانی را منحرف کنند. اصول و معیارهای اساسی: در کشورهای توسعه یافته آزادی مطبوعات و رسانهها بر این امر تاکید میکند که تمام مردم حق ابراز نظر، گفتن و نوشتن در رسانهها را دارا میباشند. اعلامیه جهانی حقوق بشر بر این امر تاکید میکند که هر کسی از نظر قانونی حق ابراز نظر دارد، این قانون مشتمل بر حق ابراز نظر بدون هیچ گونه مداخله از جانب دولتها و یا ذی نفعان میباشد . این دیدگاه به طور معمول با وسائل اطمینان دهندهٔ قانونی از تمام ردههای مختلف آزادی برای تحقیقات علمی، انتشار، رسانهها همراه میشود و در به تصویر کشیدن عمق قوانین مخل سیستم قضایی یک کشور که سعی در بر هم زدن آزادی قانونی رسانهها دارد، میباشد. مفهوم آزادی بیان گاهی با وضع قوانین معالجاتی فردی و رسانهای دروغین به عنوان آزادی مطبوعات، پوشانده میشوند. سوای تعریفهای قانونی کشورها، بسیاری از موسسههای غیر دولتی معیارها و اصول متفاوتی را برای قضاوت دربارهٔ میزان آزادی مطبوعات در سرتاسر جهان رعایت میکنند که شامل: • گزارشگران بدون مرز تعداد روزنامه نگارانی که کشته شده، مورد آزار قرارگرفته و یا حبس و زندانی شدهاند را مورد بررسی قرار میدهد. این بررسی شامل میزان انحصار طلبی تلویزیونها و رادیوها بعلاوهٔ سانسور و خود سانسوری رسانهها و استقلال کلی رسانههای داخلی و یا برون مرزی در مواجهه با مشکلات ایجاد شده، نیز میباشد. • کمیته حمایت از روزنامه نگاران (CPJ) از ابزارهای روزنامه نگاری برای کمک به خبرنگاران استفاده میبرد. این روند شامل دنبال کردن آزادی مطبوعات از طریق موضوعاتی مانند تحقیقات مستقل، ماموریتهای حقیقت یابی و تماس مستقیم با موضوعات که شامل محل کار روزنامه نگاران سرتا سر جهان میباشد. کمیته اطلاعاتش در رابطه با نقض پروندههای مربوط به روزنامه نگاران را با رسانهها و مطبوعات آزاد سرتاسر جهان به اشتراک میگذارد تا از این طریق به مبارزه با بی عدالتی بپردازد. این کمیته همچنین پروندههای مرگ و زندانی شدن روزنامه نگاران را نیز دنبال میکند و کارکنان این کمیته با وضع معیارهای استوار برای هر کدام از پروندهها مانند تحقیقات مستقل، تحقیق و حقیقت یابی به بررسی امور پشت پردهٔ هر کدام از قتلها و یا زندانی شدن روزنامه نگاران میپردازند. • خانه آزادی نیز به تحقیق در رابطه با محیطهای اقتصادی و سیاسی هر کدام از کشورها میپردازد تا بر اساس آن تعیین کند که آیا ارتباطات وابستهٔ موجود عملاً به محدود کردن آزادی رسانهها منجر خواهد شد و یا نه. بنابراین مفهوم استقلال مطبوعات با مفهوم آزادی مطبوعات رابطهٔ تنگاتنگی دارد. وضعیت آزادی رسانه در جهان: هر ساله، سازمان گزارشگران بدون مرز فهرستی را انتشار میدهند که کشورها را بر اساس میزان آزادی مطبوعات و رسانهها رده بندی میکن، این رده بندیها بر مبنای پاسخهای تحقیقاتی دریافتی از روزنامه نگاران عضو سازمان، متخصصان هر کدام از رشتههای مربوط، حقوق دانان و فعالین حقوق بشر میباشند. این تحقیقات به پرسشگری در مورد حمله مستقیم به روزنامه نگاران و رسانهها بعلاوهٔ دیگر منابع غیر مستقیم برای فشار وارد کردن و محدود کردن رسانهای آزاد برای افشای خبرها و نشر اطلاعات میباشد، میپردازند. البته سازمان باید مراقب این باشد که فهرستهای تهیه شده به میزان آزادی مطبوعات و رسانهها بپردازد، نه به کیفیت کارهای خبرنگاری در کشورها و مناطق مختلف. کشورهایی که حداکثر آزادی مطبوعات را رعایت میکنند در سال ۲۰۰۳ شامل فنلاند، ایسلند، هلند و نروژ میباشند. صرف نظر از کشورهای اشاره شده در بالا، در سال ۲۰۰۴ نیز کشورهای دانمارک، ایرلند، اسلواکی، سوییس در صدر جدول قرار گرفتند که بهدنبال آنها نیوزیلند و لاتویا قرار گرفتند. کشورهایی که حداقل آزادی مطبوعات را رعایت میکنند شامل کره شمالی، برمه، چین، ویتنام، نپال و ایران میباشند. وضعیت آزادی مطبوعات در ایران: بدون ابزارهای قدرتمند مطبوعاتی و رسانهای که به نوعی کنترل کنندهٔ فعالیتهای جامعه هستند، یک کشور نمیتواند به حیات سالم خود ادامه دهد. پس از روی کار آمدن حکومتهای خودکامه و ایدئولوژیست که چنگال قدرتشان را در تنهٔ تمام قوانین فرو میبرند و از ایدئولوژی به عنوان ابزار و از مردم به عنوان برده برای بقای سیاسی خود استفاده میبرند، حیات مطبوعات و سلامت افشا اطلاعات نیز در خطر میافتد و میتوان گفت رسانهها در چنین حکومتهایی از اولین هدفهایی میباشند که حکومتها سعی در نابودی و یا سفارشی سازی آنها دارند. در ایران نیز این سفارشی سازی در نبود احزاب آزاد و سازمانهای کنترل کننده به سرعت رنگی خشونت آمیز به خود گرفته و در دورههای مختلف تاریخی این کشور، ما شاهد تعطیلی روزنامهها و به زندان افکندن و کشته شدن روزنامه نگاران فعال و مدافعین حقوق بشر بودهایم. اینها در حالی است که در دو ماده از فصل سوم قانون مطبوعات ایران تصریح شدهاست که «در ایران مطبوعات حق دارند نظرات، انتقادهای سازنده، پیشنهادها، توضیحات مردم و مسولین را با رعایت موازین اسلامی و مصالح جامعه درج و به اطلاع عموم برسانند و همچنین هیچ مقام دولتی و غیردولتی حق ندارد برای چاپ مطلب و یا مقالهای درصدد اعمال فشار بر مطبوعات برآید و یا به سانسور و کنترل نشریات مبادرت ورزد» شرط همیشگی رعایت موازین اسلامی و مصالح جامعه که بیشتر قوانین ایران را دو پهلو و مبهم کردهاست، در قانون مطبوعات نیز آمدهاست و از این طریق هر کدام از مسئولین میتوانند بنا به موهومیت این این گونه جملات هر گونه سوء استفاده را در لباس قانونی از تعبیر این قوانین ببرند. براساس گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز در سال ۲۰۰۷ آزادی مطبوعات در ایران در ردهٔ ۱۶۶ از میان ۱۶۹ کشور قرار گرفتهاست. این گزارش همچنین دربارهٔ ایران که رده ۱۶۶ از میان ۱۶۹ کشور بررسی شده را دارد میگوید که روزنامهنگاران ایرانی «با برخورد بسیار تهاجمی حکومتگران که اجازه بیان هیچگونه انتقاد و یا خواست سیاسی و اجتماعی را نمیدهند، مواجهاند» |
مدير دسترسي عمومي براي نوشتن را غيرفعال كرده.
|