ضرورت سواد رسانه‌ای
مدرس : میرزای پور
دانشجویان :شهناز شمسی ومعصومه شمسی

رسانه‌ها بر حيات فرهنگی و سياسی ما سلطه دارند
تقريباً همه اطلاعات، جز مواردی كه آنها را بطور مستقيم تجربه می‌كنند، رسانه‌ای شده‌اند؛
رسانه‌ها قادرند مدل‌های ارزشی و رفتاری پرقدرتی خلق كنند؛
سواد رسانه‌ای می‌تواند مصرف رسانه‌ای ما را لذت‌بخش‌تر كند و يك رابطه انفعالی را به يك رابطه فعال تبديل نمايد؛
رسانه‌ها بدون فعال کردن خودآگاه، بر ما اثر می‌گذارند.
اصول سواد رسانه‌ای -۱
رسانه‌ها ساختگی و سازه‌ای هستند؛ رسانه‌ها دنيایی را به نمايش می‌گذارند كه اگرچه حقيقی به نظر می‌رسد، اما از يك نگاه گزينش‌شده كه معمولاً مابإزای خارجی ندارد، آنرا در معرض ديد قرار می‌دهند؛ از اين‌رو مرز ميان واقعيت و مجاز در نمايش رسانه‌ای دشوار است.
[9]. قاسمی؛ ص93- 90 و كانسيداين ص13- 10.
اصول سواد رسانه‌ای - ۲
) رسانه‌ها واقعيت را بازسازی می‌كنند؛ ميان شيوه ارائه وقايع عالم بوسيله رسانه‌ها و شيوه درك اين عالم از سوی مصرف‌كنندگان رسانه، يك رابطه قطعی و معناداری وجود دارد. مثلاً در آمريكا ميزان جنايت در تلويزيون چندين برابر دنيای واقعی است و مصرف‌كنندگان آمريكایی دنيای خود را به اندازه دنيای ساخته رسانه‌ها خشن و آكنده از تهديد می‌پندارند. اين امر، يعنی واسطه‌شدن رسانه‌ها برای درك واقعيت، همان چيزی است كه "بودريار" معتقد است جامعه از رهگذر آن به مرحلۀ نمادين و وانمودگی می‌رسد و بر آن يك نظم نوين رسانه‌ای كه ساخته و پرداخته نمودهای رسانه‌ای است، حاكم می‌شود.
اصول سواد رسانه‌ای - ۳
مخاطبان مفهوم مورد نظر خود را از رسانه‌ها می‌گيرند؛ مخاطب انتخابی را كه از ميان رسانه‌ها و پيام‌های مختلف ‌به عمل می‌آورد، براساس انگيزه انجام می‌دهد و محتوا و پيام‌های رسانه‌ای را از طريق يك شبكه پيچيده متشكل از ماهيت و نيازهای خودش، پالايش می‌كند. در واقع مطابق فاكتورهای فردی با رسانه تعامل دارد و دريافت‌كننده منفعل پيام‌های رسانه‌ای نیست
اصول سواد رسانه‌ای -۴
4) محصولات رسانه‌ای اهداف تجاری دارند؛ هر نوع درك واقعی از محتوای رسانه‌ها را نمی‌توان از زمينه اقتصادی و ضرورت‌های مالی محرك صنعت رسانه‌ها جدا دانست.
اصول سواد رسانه‌ای - ۵
رسانه‌ها دربردارنده پيام‌های ايدئولوژيكی و ارزشی هستند؛ پيام‌های رسانه‌ای تا اندازه زيادی تبليغاتی بوده و ارزش‌ها و باورهای اساسی معينی را به صورت مداوم، ساخته و يا منتقل می‌كنند. روند كلی رسانه‌ها، تصريحاً يا تلويحاً پيام‌های ايدئولوژيكی؛ مثل روح مصرف‌گرايی، نقش زنان و وطن‌پرستی بی‌ چون و چرا را منتقل می‌كند.
اصول سواد رسانه‌ای - ۶
رسانه‌ها بار سياسی و اجتماعی دارند؛ رسانه‌ها بر مسائل سياسی و تغييرات اجتماعی تأثير زيادی دارند و در پس نقاب آزادی‌گرايی، منافع سياسی - اجتماعی دولت‌های صاحب سلطه را تأمين می‌نمايند.
اصول سواد رسانه‌ای -۷
هر رسانه شكل زيباشناختی خاصی دارد؛ اصل سواد رسانه‌ای ما را قادر به درك ويژگی‌ها و مشخصات منحصر‌به فرد هر رسانه می‌كند. به اين ترتيب می‌توانيم نحوه ارتباط شكل و محتوا را جست و جو و درك کنیم و علاوه‌ بر درك مفهومی پيام رسانه، نحوۀ گفتن و بيان رسانه را نيز دريابيم.
فرايندهای شناختی موجود در آموزش سواد رسانه‌ای
آموزش سواد رسانه‌ای كه عبارت است از شناخت اطلاعاتی و انتقاد از رسانه، تكنيك‌ها و تأثيرات آن، در برگيرندۀ آن دسته از فرايند‌های شناختی است كه در انديشه‌های انتقادی مورد استفاده قرار می‌گيرند. برخی از اين فرايندها عبارتند از:
يادداشت، فصلنامۀ رسانه 1368، ص6
۱. فهم و نقد سبك‌های زندگی مصرفی كه در رسانه‌ها اشاعه می‌يابد؛
2. فهم و نقد اختلاف و اغراض سياسی و ايدئولوژيك پنهان در محتوای رسانه‌ها؛
3. فهم و نقد آثار و پيامدهای اخلاقی، اجتماعی و فرهنگی محتوای رسانه‌ها؛
4. فهم و نقد شرايط و مناسبات مادی توليد محتوای رسانه‌ای مثل آگهي‌های تجاری كه در جهت تأمين منافع اقتصادی و كسب سود مادی صاحبان سرمايه است.
5. فهم و نقد بازنمایی‌ها و كليشه‌سازی‌های منفی اقليت‌های فرهنگی، قومی، جنسيتی و نژادی در رسانه‌ها