موضوع گزارش گزارشی از برگزاری دومین نمایشگاه بازی واسباب بازی
زمان برگزاری:28 مهرماه تا 2 آبان ماه 1393
مکان برگزاری:سالن حجاب کانون پرورش فکری کودک و نوجوان

مقدمه
دومین نمایشگاه اسباب بازی در حالی از 28 مهرماه تا 2 آبان ماه سال جاری در سالن حجاب کانون پرورش فکری کودک و نوجوان برگزار گردید که مخاطبان آن کودکان، نوجوانان، جوانان، تولید‌کنندگان اسباب‌بازی و سرگرمی، واردکنندگان و صادرکنندگان اسباب‌بازی و سرگرمی، دانشجویان و اساتید رشته‌های روانشناسی کودک و نوجوان، تولید‌کنندگان و واردکنندگان تجهیزات و مواد اولیه و تولید‌کنندگان اسباب‌بازی و سرگرمی بوده که با هدف معرفی اسباب‌بازی مؤثر بر رشد جسمی و ذهنی کودکان، آشنایی تولید‌کنندگان اسباب‌بازی با نیازهای این قشر، ارائه و معرفی آخرین دستاوردهای تولید‌کنندگان داخلی و ترویج مبانی اصولی ارتباط آگاهانه، یکپارچه‌سازی فعالیت‌های حوزه اسباب‌بازی، ایجاد فرهنگ در انتخاب درست اسباب‌بازی و ایجاد فضای فرهنگی در توسعه سرگرمی و اسباب‌بازی با ارائه محصولاتی همچون انواع اسباب‌بازی‌های مختلف نظیر اسباب‌بازی‌های فکری، آموزشی، توپی، وسایل بازی نظیر اسکوتر، اسکیت، بازی‌های باطری‌دار، اسباب‌بازی‌های الکتریکی، ربات‌ها، چرتکه‌ها، انواع پازل‌ها، انواع عروسک‌ها، رالی اسپورت برگزار گردید.در زیر گزارشی از حضور در این نمایشگاه به حضورتان اعلام می گردد:

عدم وجود اتحادیه ای برای صنف اسباب بازی

دومین نمایشگاه اسباب‌بازی با حضور 37 تولیدکننده در حالی برگزار گردید که هنوز هیچ اتحادیه‌ای برای تولیدکنندگان اسباب بازی وجود ندارد و این صنف زیر نظر انجمن خرازان فعالیت می‌کنند.لازم به ذکر است نخستین نمایشگاه اسباب‌بازی، اردیبهشت ماه 1393 و همزمان با نمایشگاه بین‌المللی کتاب برگزار شد. برخی از شرکت‌کنندگان از همزمان شدن با نمایشگاه کتاب و برگزار شدن نخستین نمایشگاه اسباب بازی در مصلای بزرگ تهران، خشنود و بعضی ناخشنود بودند.در دومین دوره، تعداد شرکت‌کنندگان و تنوع آثار آنها بیشتر شده است.

رائه برخی کاراکترها و شخصیت های غربی در قالب اسباب بازی
این نمایشگاه در حالی برگزار شد که متأسفانه برخی از محصولات فرهنگی ارائه شده در این نمایشگاه برگرفته از شخصیت‌ها و کاراکترهای غربی نظیر «باربی» و «برتز» است همچنین اکثر اسباب بازی های ارائه شده چینی هستند به گونه‌ای که در کنار آنها نیز تولیداتی از کشور خودمان را هم مشاهده می‌کنیم اما همین تولیدات هم برگرفته از کاراکتر و شخصیت‌های غربی است.براساس صحبت با مسئولین برخی غرفه ها که چرا برخی از عروسک‌هایی که تولید کرده‌اید کاراکتر و شخصیت‌های غربی هستند، چنین بیان داشتند: به خاطر اینکه با فقدان شخصیت ایرانی مواجه هستیم!!
همچنین شاهد غرفه هایی بودیم که «باربی»، «مرد عنکبوتی»، «بت‌من»، «اسپایدرمن» و «انگری برد» و انواع عروسک «باربی» و «سیندرلا» تزیین شده بود.
عدم نظارت کافی بر محتوای تولیدات ارائه شده در حوزه نشر کودک
در برخی غرفه کتاب‌های بسیاری در حوزه ادبیات کودک و نوجوان به زبان انگلیسی به بازدیدکنندگان دومین نمایشگاه ملی بازی و اسباب‌بازی ارائه شده بود که کتاب «دیدار با قهرمانان و افراد شرور (اسپایدرمن 3)»، یکی از این آثار است که در بخشی از پشت جلد این کتاب چنین نوشته شده بود«پیتر پارکر از آن جهت که دوستان خوبی در زندگی دارد، انسان خوشبختی است و او خیلی خوش شانس است که با قهرمانی همانند مرد عنکبوتی دوست است»همچنین تصویر کتاب به شدت مخاطب را به خود جلب می‌کند به گونه‌ای که بازدیدکننده آقایی که این کتاب را در دست داشت وقتی به این صفحه از کتاب رسید، گفت واقعاً این اثر در ایران منتشر شده است؟!! این محصول چگونه مجوز گرفته است؟؟!!
متاسفانه در این نمایشگاه کتابی با تصاویر نامناسب برای گروه سنی کودک وجود داشت که به نظر می رسد غفلت های نظارتی شامل آن شده است و کتاب‌های خارجی زبان را با همان تصویر و سبک زندگی غربی در بین کودکان و نوجوانان کشور، توزیع می‌کنند.
پخش آهنگ های نا متقارن با شرایط سنی کودکان:
دل من یه روز به دریا زد و رفت/ پشت پا به رسم دنیا زد و رفت»«یه دفه بچه شد و تنگ غروب/ سنگ توی شیشه فردا زد و رفت/ حیوونی تازگی آدم شده بود/ به سرش هوای حوا زد و رفت»... اشتباه نکنید؛این موسیقی مربوط به مرحوم ناصر عبداللهی بود که به همراه صدای دیگر خوانندگان پاپ ایرانی درنمایشگاه بازی و اسباب بازی پخش می گردید.اما برخلاف انتظار، شعر و آهنگی کودکانه شنیده نمی‌شود و بچه‌ها نمی‌توانند با او همراه شوند و ترانه‌ای که می‎خواند را با صدای بلند بخوانند.
صحبت های مدیر اجرایی این نمایشگاه!!
آقای عاطفی مدیر اجرایی دومین نمایشگاه اسباب‌بازی می‌گوید: هر آنچه می‌‎بینید در شورای نظارت بر اسباب‌بازی‌ها به ثبت رسیده و ایرانی شده!!
این در حالی است که وقتی به اطراف نگاه می‌کنی و انواع عروسکهای میکی ماوس و پلنگ صورتی را می‌بینی و درک نمی‌کنی چگونه این عروسک‌ها ایرانی شده‌اند. یا اگر قرار است این نمایشگاه، ویژه اسباب بازی و کتاب بازی باشد پس انواع کتاب‌هایی که انتشارات کانون پرورش فکری منتشر کرده، چه جایی در این نمایشگاه دارند؛کانونی که در نمایشگاه کتاب، اسباب بازی و در نمایشگاه اسباب بازی، کتاب ارائه می‌کند.
عاطفی به ضرورت وجود نمایشگاهی چون نمایشگاه بازی و اسباب بازی اشاره می‌کند و می‌گوید: این نمایشگاه، فضایی را به وجود می‌آورد تا تولیدکنندگان دور هم جمع شوند و همدیگر را بشناسند و با مشکلات یکدیگر آشنا شوند. همه ما جزایر پراکنده‌ای هستیم که هر کدام در یک گوشه، سرگرم کار خودیم و حتی یک انجمن صنفی نداریم.
وظیفه شورای نظارت بر اسباب‌بازی و اختصاص غرفه به خود
شورای نظارت بر اسباب‌بازی هم غرفه‌ای را به خود اختصاص داده بود که در این غرفه، عروسک‌های مجموعه شکرستان و کلاه قرمزی و شخصیت‌های «شهر موشها» را می‌بینی؛ انواع ماشین و موتور و بازی‌های فکری و آموزشی هم در قفسه دیگری جا خوش کرده‌اند و یک قفسه هم ویژه کتاب‌هایی است که در ارتباط با بازی منتشر شده؛ در این غرفه فضایی هم وجود دارد تا بچه‌ها بنشینند یا بازی کنند.
محمدحسین فرجو،دبیر شورای نظارت بر اسباب‌بازی‌هاست. او هم براین باور است که ما صنعت اسباب‌بازی نداریم و نمی‌توانیم اسباب‌بازی‌های پیچیده‌ای تولید کنیم.برای مثال شرکت‌های خارجی، 250 چشم تولید می‌کنند؛ از چشم‌های رنگی برای عروسک‌های دختر و پسر گرفته تا چشم ببر و گرگ و پلنگ اما ما این امکان و تنوع تولید را نداریم و در این صنعت، تازه‌کار و بسیار کم تجربه‌ایم.
به گفته او، واردات اسباب‌بازی از مهرماه سال 81 آغاز شد چون شورای نظارت بر اسباب‌بازی‌ها معتقد بود در دنیا، وسایل خوبی ساخته می‌شود که بچه‌های ما باید از آن استفاده کنند اما طبیعتا باید یک سیستم نظارتی وجود داشت و اسباب‌بازی‌های وارداتی را کنترل می‌کرد. یادم هست در آن زمان، سهم اندکی از این بازی‌ها به بازی‌های فکری و آموزشی و کمک آموزشی اختصاص داشت اما رفته رفته میزان ورود این بازی‌ها بیشتر شد و خانواده‌ها دریافتند که کودکان می‌توانند با بازی بیاموزند. حالا بیش از 15 درصد اسباب بازی‌های وارداتی، بازی‌های خلاقانه و آموزشی است.
نتیجه گیری
براساس این گزارش و مشاهدات عینی از دومین نمایشگاه بازی و اسباب بازی می توان چنین نتیجه گرفت که گویا غفلت و بی توجهیه خاصی از سوی مسئولان مربوطه در این حوزه وجود دارد که باعث گردیده همچنان فرهنگ استفاده از اسباب بازی های ایرانی با کاراکترهای ایرانی مهجور بماند.و متاسفانه هنوز هم «باربی»، «مرد عنکبوتی»، «بت‌من»، «اسپایدرمن» و «انگری برد» الگویی برای کودکان و نوجوانان ما هستند، بدون اینکه ما حتی تلاش کوچکی برای جلوگیری از فروش آنها در نمایشگاه‌های داخلی داشته باشیم!!