صدرا پسربچه هفت ساله ی من است که از شش ماهگی تا ب امروز با غذا خوردن مشکل دارد.
صدرا اصلا نسبت به کودکان همسن و سال خود غذا نمیخورد .این مساله بشدت فکر من و پدرش را درگیر کرده است تا جایی که حتی پرسنل مدرسه صدرا نیز کم کم نگران شدن تا جاییکه من و پدرش را خواستند تا راه چاره ای بیابیم . من با یکی از اساتید دانشگاه جناب اقای استاذ احمدی این مساله را در میان گذاشتم و ایشان اقدام پژوهی را پیشنهاد کردند ابتدا صدرا را بردم مشاور تغدیه که ایشان راههایی را ب من پیشنهاد کردند عبارتند از :

چه باید کرد تا کودک از غذا خوردن لذت ببرد؟


. ساعات برنامه غذایی او را عوض نکنید-
-مراقب باشید که در زمان غذا خوردن، کودک خیلی گرسنه یا خیلی سیر نباشد.

سعی کنید میان وعده ها را 5/1 ساعت قبل از وعده اصلی بدهید-
هنگام غذا دادن به کودک دعوا نکنید، داد و قال راه نیندازید و برای خوردن غذا جایزه تعیین نکنید.

بگذارید در مورد سیر شدن کودک خودش تصمیم بگیرد. اگر در یک وعده مقدار کمتری خورد مسلما" در وعده دیگر یا روز دیگر جبران می کند.


اگر کودک به خوردن بعضی از غذاها علاقه نشان نمی دهد چه باید کرد ؟
غذا را به روش های مختلف درست کنید تا همان ماده غذایی با مزه و طعم جدید مورد استفاده کودک قرار گیرد و اگر باز هم ازخوردن امتناع کرد، می توان از جانشین های آن ماده غذایی استفاده نمود.

کودکانی که گوشت تکه ای نمی خورند :
بهتر است گوشت را به قطعه هاي بسیار کوچک و ریز تقسیم کنید که بخوبی پخته شود، مثلا"بصورت حلیم گندم در آید.

همراه با یک قاشق غذاخوری روغن زیتون یا روغن مایع و یک قاشق مرباخوری آب لیمو ترش یا آب نارنج تازه به کودک بدهید.

گوشت چرخ کرده را بصورت کوفته قلقلی (با دست گوشت چرخ شده را گرد و گلوله كنيد)در آورید یا بصورت مخلوط با گوجه فرنگی به جای سس روی ماکارونی بریزید یا کتلت (مخلوط گوشت+سیب زمینی و تخم مرغ) را به شکل های زیبا و کوچک تهیه کنید و یا به صورت مخلوط با آب گوجه فرنگی و لوبیا و برنج ( لوبیا پلو) بپزید.

از گوشت مرغ و ماهی به جای گوشت قرمز استفاده کنید.

اگر کودک هیچ یک از انواع گوشت را نمی خورد، می توانید از غذاهای زیر استفاده کنید :

زرده تخم مرغ،سفیده تخم مرغ،عدس، پنیر، بادام،گردو،لوبیاچیتی پخته شده و یا شیر و ماست استفاده کرد.

برنج را درآب گوشت یا مرغی که می پزيد، بریزیدو بصورت کته نرم(شله)،با انواع سبزیها و یا عدس به اوبدهید.

اگر تخم مرغ آب پز را نمی خورند :

تخم مرغ آب پز را با کمی روغن مایع یا شیر نرم کنید.

زرده و سفیده تخم مرغ را با کمی شیر( 2 قاشق غذاخوری) مخلوط کرده و در روغن بپزید.

سیب زمینی پخته شده و تخم مرغ آب پز را رنده کنید و به آن کمی روغن مایع یا روغن زیتون اضافه کنید یا به آن ماست و روغن زیتون یا کمی شیر اضافه کنید.

تخم مرغ را هم بزنید و با نصف استکان ماست در ته قابلمه ای که برای کودک کته (شله) درست می کنید بریزید.

ماکارونی را بپزید، آبکش کنید، یک تخم مرغ را هم بزنید و با يك استکان شیر مخلوط کنید،کمی پنیر در آن رنده کنید و با ماکارونی دم کنید.

تخم مرغ را هم بزنید و با کمی خامه و آب لیمو به سوپ او اضافه کنید و بگذارید بپزد (از مصرف تخم مرغ خام یا نیم پز پرهیز کنید).

اگر کودک بالای یکسال شیر مادر نمی خورد یا هیچ شیری را نمی خورد :

ماست را جانشین شیر كنيد یا اينكه دوغ و ماست را در وعده های غذایی کودک بگنجانید.

در بعضی از غذاها از شیر استفاده کنید مثلا" آرد و شیر یا آرد و روغن مایع را به سوپ اضافه کنید.
با شیر، روغن مایع،پنیر و کمی آرد، سس درست کنید و روی ماکارونی یا روی سبزی های پخته شده بریزید.

اگرکودک سبزی یا میوه نمی خورد :

هر کدام از سبزی یا میوه ای که بهتر می خورد به او بیشتر بدهید، اما گاهي وقتها سبزی یا میوه هایی که نمی خورد ، باز هم امتحان كنيد .( پیشنهاد کنید نه به زور به کودک بدهید.)

کمی ترد شود) و بگذارید کودک آن را با دست بردارد و بخورد.

سبزی ها را ریز کرده و در سوپ بریزید.

کمی ماست چکیده بر روی سبزی های پخته بریزید یا سبزی را با نان و پنیر به کودک بدهید.

اگر شیرینی زیاد می خورد :
چون عادت به خوردن مواد شیرینی و هله هوله از کودکی ایجاد می شود ، لذا برای پیشگیری از ایجاد این عادت نامناسب باید:

خرید شیرینی و هله هوله مثل پفک و چیپس و ... و درست کردن غذاهای شیرین را کاهش دهید.

در غذاهای شیرینی که تهیه می کنید شکر کمتری استفاده شود.

مواد شیرین مثل بستنی و شکلات یا پفک و چیپس و ... را به عنوان جایزه به کودک ندهید، بستنی و شکلات را به مقدار کمی جزء برنامه غذایی او بگذارید.

مراقب دندان های کودک خود باشید و بعد از مصرف مواد شیرین حتما" دندان های او را مسواک بزنید.

راهكارهايي براي مقابله با غذا نخوردن كودك خردسال

والدين بايد تلاش كنند تا محيط غذا خوردن كودك ، محيطي شاد و سرگرم كننده باشد در صورتي كه روند رشد كودك مناسب است خانواده بايد اطمينان خاطر داشته باشند كه خطري فرزندشان را تهديد نمي كند. لازم است خانواده ميزان غذاي مورد نياز كودك و خلق و خوي او را در اين دوره سني، در نظر داشته باشند. در بيشتر موارد غذا نخوردن كودكان دوره اي گذرا دارد و بايد از خانواده خواست تا آرامش خود را حفظ كرده و از روش هاي زير استفاده كنند:

- كودك به دقت از عادات غذايي خانواده تقليد مي كند و اگر والدين از غذاي سالم استفاده نمي كنند، نبايد توقع داشته باشند فرزندشان غذاي سالم بخورد، همچنين اگر فردي از خانواده تحت رژيم غذايي خاصي باشد يا از نظر برخي مواد غذايي نياز به محدوديت دارد يا مزه غذاي مفيدي را نمي پسندد نبايد اين موارد را در حضور كودك مطرح نمايد.
- براي كم كردن حساسيت كودك نسبت به غذا او را در تهيه غذا دخالت دهيد، مانند پختن، مخلوط كردن مواد غذايي با يكديگر و ....
- حتي المقدور ساعت صرف غذاي كودك همزمان با افراد خانواده باشد، زيرا كودك ، افراد خانواده را هنگام غذا خوردن مشاهده مي كند و اين عمل موجب تشويق كودك به غذا خوردن مي گردد.
- براي تشويق كودك به غذا خوردن، از ظروف مخصوص كودكان استفاده كنيد.
- در حضور كودك، در مورد غذا خوردن او با ديگران صحبت نكنيد تا كودك احساس نكند با غذا خوردن يا غذا نخوردن شخصيت مهمي شده و مورد توجه جمع قرار مي گيرد. در صورت غذا نخوردن، كودك رفتار منفي خود را تكرار مي كند.
-براي خوردن غذا هيچ وقت اصرار نكنيد. غذا را روي سفره در يك جاي مناسب گذاشته و پيشنهاد كنيد غذا را بخورد. در موقع خوردن، تلويزيون را خاموش و وسايل بازي او را جمع كنيد. همچنين براي مدت زمان غذا خوردن كودك حد و مرزي تعيين كنيد.
- باقيمانده غذاي كودك را از سر سفره ببريد، بدون اينكه در مورد آن با ديگران بحث كنيد.
- اجازه بدهيد كودك از راهي كه دوست دارد غذا بخورد، در هنگام غذا خوردن در كنار كودك نشسته و در مورد غذا صحبت كنيد و حتي المقدور هر وعده را با ماده غذايي مورد علاقه كودك شروع كنيد.
- در هنگام غذا خوردن كودك به او ابراز محبت كنيد.
- كودكتان را باهم سن و سالهاي خودش مقايسه نكنيد، چون روند رشد و ميزان اشتها، در كودكان مختلف، متفاوت مي باشد .

- ميزان غذا و يا ميان وعده غذائي كه در هر نوبت در اختيار كودك قرار داده مي شود بايد حجم كمي داشته باشد.
۲- هر وعده غذائي را بايد با مواد غذائي مورد علاقه كودك شروع كنيد.
۳- لازم است محيط غذا خوردن كودك ، محيطي شاد و سرگرم كننده باشد.
۴- دادن ميان وعده هاي غذائي در زمان نزديك به وعده اصلي غذا و يا عدم رعايت فاصله منظم بين وعده هاي غذاي اصلي باعث مي شود كودك دچار سيري كاذب شده و از خوردن غذا خودداري نمايد.
۵- حد و مرزي براي طول مدت غذا خوردن كودك در نظر بگيريد،به عنوان مثال نيم ساعت.
۶- باقيمانده غذاي كودك را از سر سفره ببريد بدون آنكه در مورد آن با ديگران بحث كنيد.
۷- سعي كنيد نسبت به غذا خوردن يا نخوردن كودك واكنش نشان ندهيد و خود را خيلي خوشحال يا ناراحت نشان ندهيد تا كودك متوجه نشود غذا خوردن يا نخوردن او تا چه حد براي شما اهميت دارد .
۸- در حضور كودك در مورد غذا نخوردن او با ديگران صحبت نكنيد تا كودك احساس نكند با غذا نخوردن شخصيت مهمي شده و مورد توجه جمع قرار مي گيرد.
۹- با زور و تهديد و يا خواهش و تمنا به كودك غذا ندهيد.
۱۰- هر چند مشكل است اما آرامش و خونسردي خود را حفظ كنيد.
۱۱- كودك در محيط آرام بهتر غذا مي خورد بنابراين از بلند كردن صداي راديو و تلويزيون ، رفت و آمد زياد ، امر و نهي، به كار بردن روش هاي تربيتي در هنگام غذا خوردن كودك پرهيز نمائيم.
۱۲- براي صرف غذا زمان كافي در نظر بگيريم و از شتاب و عجله در هنگام غذا خوردن كودك يا غذا دادن به كودك اجتناب كنيم.
۱۳- خستگي و خواب ناكافي كودك يكي از مهم ترين عوامل از بين بردن اشتهاي اوست. بنابراين ساعت مناسب براي خوابيدن و خواب كافي را براي رفع بي اشتهائي كودك مد نظر قرار دهيد.
۱۴- مي بايست به كودكان ۳-۱ ساله (نوپا) اجازه داد تا با غذا بازي و ريخت و پاش نموده و غذا را با دستان خود بخورند ،چرا كه بازي با غذا بخشي از مراحل طبيعي تغذيه كودك ۱ تا ۳ ساله نوپاست.
０- محيط سرشار از محبت و صميميت و به دور از جنجال در هنگام تغذيه كودكان فراهم نمائيم چرا كه در غذا خوردن كودك تأثير به سزائي دارد.
ناگفته نماند ایشان تعدادی ازمایش مبنی بر کم خونی و غیره نیز برای صدرا نوشت که خدا رو شکر مشکل خاصی نبود و شربت اشتها نیز برای صدرا تجویز کردند با بکارگرفتن پیشنهادات ایشان خدا رو شکر در حال حاضر یک هفته ای میشود که صدرا به غذا خوردن روی اورده است.

با سلام؛
خانم پیرایش، اینکه روش ها و راهکارهای مختلف و متعددی به شما برای حل مشکل پیشنهاد شده یک نقطه قوت است. اگر به مطالب فوق شواهدی که نشاندهنده مشکل صدراجان است را اضافه کنید و بعد از میان راه حل ها آن هایی که بیشترین احتمال برای حل مشکل او دارند را انتخاب و اجرا کنید و نتایجش را ثبت و ربط کنید ... می شود اقدام پژوهی.