فضای سواد رسانه ایی:
سواد رسانه ایی شامل چهار حیطه اصلی می باشد:
1- حیطه شناختی
2- حیطه حسی
3- حیطه زیبا شناسی
4- حیطه بُد اخلاقی
حیطه شناختی:
به فرآیندهای ذهنی و فکری تاثیر می گذارد و شامل مجموعه ایی از شناختهای ساده در نشانه ها تا درک پیچیده ترین پیامها در یک رسانه خاص می باشد.
حیطه حسی:
لایه بیرونی بُد ادراک می باشد. یعنی جایی که مخاطب با یکی از حواس پنج گانه خود در معرض پیام قرار می گیرد. این نکته تدایی کننده نظریه مارشال مک لوهان می باشد که می گوید هر رسانه در امتداد یکی از حواس پنج گانه انسان می باشد.
حیطه زیبا شناختی:
توانایی درک و شناخت مفاهیم رسانه ایی از دیدگاه هنری که در این امر به هنر و مهارت رسانه برای تولید پیام در ابعاد زیباشناختی بستگی دارد و درست مانند سبک هنری منحصر به یک فرد یا نویسنده می تواند باشد.
حیطه بُد اخلاقی
به توانایی درک و دریافت ارزشها در پیام تاکید می ورزد.
سوال مهم: چهار حیطه اصلی در سواد رسانه ایی را شرح دهید؟
حیطه شناختی:
1- ذهنی و فکری
2- شناخت پیام {ساده و پیچیده}
3- کشف علل
حیطه حسی: ادراک حسی
حیطه زیبا شناختی: استفاده از جلوه های هنری
حیطه بُد اخلاقی: ارج نهادن به ارزشهای اخلاقی و هنجارهای شناختی
عناصر سواد رسانه ایی:
به چهار بخش به شرح ذیل دسته بندی می شود:
1- قدرت دسترسی:
فرآیند اجتماعی پویا و فعال می باشد. هنگامی که دسترسی وجود داشته باشد فرصتی ایجاد می شود تا سواد رسانه ایی رشد و توسعه یابد و مخاطب بصورت پیوست و به شکل معنا داری شیوه دسترسی خودر را برای پیام رسانه ایی به روز کند حتی دانش و آگاهی خود را می تواند ارتقا دهد.
2- قدرت تحلیل:
بیشتر کسانی که با رسانه های چاپی، صوتی و تصویری سر و کار دارند به لحاظ تحلیلی، ناتوان در وضعیت می باشند. در حوزه صوتی و تصویری این توانایی شامل فهم معانی و طبقه بندی زبانها و بازنمایی مفاهیم از سوی مخاطبان رسانه می باشد.
3- قدرت ارزیابی:
آیا سواد رسانه ایی موجب رویکرد ضد نخبه گرایی می شود؟
با در قرار گرفتن اطلاعات با نظام طبقاتی سنتی و مدرن بر مبنای تبعیض بین خوب و بد و یا توانایی و ناتوانی می توان نسبت به ارزیابی بی موثر در رسانه ها اعلام نظر نمود.
سواد رسانه ایی:
در جهان کنونی که رسانه ها اطلاعات و اخبار را لحظه به لحظه و به روز و ساعت تغییر می کند، و همه این مولفه ها به زندگی صنعتی اثرگذار می باشد. سواد رسانه ایی به ما کمک می کند تا چگونه از رسانه ها در امور مختلف (تبلیغات) استفاده و بهره مناسب نمائیم.
سواد رسانه ایی در دسته بندی و تحلیل اطلاعات استفاده کاربردی به ما کمک نماید و به ما کمک می کند که چه چیز را انتخاب کنیم و چه چیز را کنار بگذاریم و سبب افزایش آگاهی در چارچوب شناختی و انتقادی می رسیم. سواد رسانه ایی، سواد بصری و سواد رایانه ایی و ... نیست.
سواد رسانه ایی و رایانه ایی از اجزا سازنده سواد رسانه ایی می باشد. به زبان ساده داشتن بینش در امور رسانه ایی می باشد. سواد رسانه ایی شامل همه توانایی ها و ویژگی دانش های رسانه ایی می باشد. اگر بتوانیم بخوانیم از رسانه های چاپی نمی توانیم استفاده کنیم. اگر در ادراک بصری و شناخت پیام مشکل داشته باشیم نم توانیم از برنامه های تلویزیونی و سینمایی استفاده کنیم و اگر نحوه کار با رایانه را ندارنیم از آنچه مهمترین رسانه ها رخ می دهد بی خبر می مانیم به زبان ساده تر سواد رسانه ای فراتر از خواندن و دیدن می باشد، سواد رسانه ایی قدرت تحلیل و تجزیه می باشد.
مشخصه سواد رسانه ایی:
1- دسته بندی اطلاعات
2- قدرت انتخاب
3- انتقاد منصفانه
4- توانایی تجزیه و تحلیل
5- قدرت بینش
6- نگاه جامع
7- درگام نخست باید گفت نگاه رسانه ایی آمیزه ای از تکنیکهای استفاده موثر از رسانه ها و
ایجاد محتوا: 2/2/92
اگرچه تمام تعاریف سواد رسانه ای به تولید متون برای یادگیری سواد رسانه ای نیاز ندارد اما بحث در خصوص این نکته که افراد با سواد رسانه ای می توانند محتوای مستقیم و مقاهیم خاصی را با یکدیگر ترکیب و مبادله نمایند. بسیاری از صاحب نظران سواد رسانه ای را از عناصر اساسی جهت ارتقاء فرهنگ عمومی می دانند، سواد رسانه ای باعث ارتقاء سطح آگاهی مردم، افزایش مهارتهای مطالعه و افزایش سطح بررسی مسائل اجتماعی و فرهنگی می باشد.
هنجارها:
هنجارها در اصطلاح جامعه شناسی به یک الگوی رفتاری اطلاق می شود که روابط و کنشهای اجتماعی را تنظیم می کند و در واقع هنجار اصولی است که رفتار را هدایت می کند.
هنجارها به دو دسته اساسی تقسیم می شوند:
1- هنجار درونی 2- هنجار بیرونی
هنجاردرونی هنجارهایی که چنانچه رعایت نشوند برای آنها مجازات مشخص وجود ندارد ولی هنجارهای بیرونی هنجارهایی هستند که چنانچه رعایت نشوند فرد مجازات و تنبیه می گردد.
چنانچه در جامعه ای هنجارها درست تعریف نشده باشند در جامعه بی ثباتی بوجود می آید و افراد نسبت به هنجارها پایبند نمی باشند و جامعه دوچار آسیب فرهنگی می شود.
هنجارهای اجتماعی:
الگوی رفتاری هستند که در گروه یا جامعه متداول می باشند درحقیقت هنجارهایی هستند که فرد در طی زندگی آنها را می آموزد
و بعنوان عناصری از جامعه از شخص انتظاری می رود به هنجارهای اجتماعی احترام بگذارد.