کاربینی حسابداری مالی
- توضیحات
- منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25
- نوشته شده توسط زهرا رنجبر شمس آبادی
- بازدید: 3395
بسمه الله الرحمن الرحیم
مقدمه(تعاريف حسابداری)
- تعريف حسابداری:
- تعريف حسابداري به زبان ساده و اولين تعاريف گفته شده عبارتست از فن ثبت ، طبقه بندي و تلخيص فعاليتهاي مالي يك موسسه در قالب اعداد قابل سنجش به پول براساس پول رايج كشور و تفسير و نتايج حاصله از بررسي اعداد ، كه دركليه كتب و نشريات حسابداري در بخش اول تعاريف به آن پرداخته شده است ، در ادامه متن تعاريف ، مراحل ، صورتحساب ها و عناوين كليدي و كاربردي حسابداري مطرح مي گردد ، چرا كه شناخت و يادآوري آنها تبيين كننده انجام صحيح و كاربردي حسابداري مي باشد.
فن ثبت:
مقصود از فن ثبت شيوه نگارش حسابها در دفاتر روزنامه و كل كه در اولين اقدام ، فعاليت و رويداد مالي اتفاق افتاده را با توجه به مستندات آن ، سند زده و پس از تائيد ، به دفاتر روزنامه و كل منتقل مي گردد كه در اينجا براي انتقال آن ، طبقه بندي و خلاصه نويسي فعاليتهاي مالي موسسه نيز مد نظر قرار مي گيرد. پول رايج كشور براي تمامي فعاليتهاي مالي ریال است و نتايج و تفاسير حاصله طبق پول رايج انجام مي پذيرد .براي تفسير و استنتاج از فعاليتهاي مالي موسسه مي توان از صورتحساب سرمايه ، سود و زيان و ترازنامه نامبرد . صورتحساب سرمايه نمايانگر سرمايه واقعي
موسسه پس از پايان يك دوره مالي بوده كه پس از افزايش سود ويژه و كسر برداشتها تعيين مي گردد و صورتحساب سود و زيان معرف چگونگي و نتيجه فعاليتهاي مالي موسسه مي باشد كه در طي يك دوره انجام مي شود . در صورت سود و زيان مشخص ميگردد كه آيا موسسه سودآور بوده يا بلعكس .لذا همواره ازمهمترين ابزارهاي حسابداري، و مورد درخواست وتوجه صاحبان موسسه مي باشد و حسابدار مي تواند به دوره هاي 3و 6و 9ماهه و دوره مالي يكساله به تهيه و تنظيم آن مبادرت ورزد. در ترازنامه خلاصه وضعيت مالي يك شركت نشان داده مي شود . در ترازنامه تمامي حسابهاي دائمي از قبيل دارائي، بدهي و سرمايه قيد مي گردد.
تعريف بدهکار و بستانکار:
بهترين تعريفي كه مي توان از دو عنوان كاربردي و شالوده حسابداري ارائه نمود اين است كه بگوئيم بدهكار يعني طرف راست حساب و بستانكار يعني طرف چپ حساب . در تعريف ديگر مي توان بدهكار را گيرنده انتفاع و بستانكار را دهنده انتفاع دانست.
حسابهای موقت و دائمی:
به حساب هائي كه مانده آنها تنها براي محاسبه سود و زيان در يك دوره مالي بوده و در پايان دوره مالي بسته مي شوند موقت و حسابهائي كه مانده آنها به دوره مالي بعد منتقل مي شود دائمي مي گويند .حساب هاي موقت را حساب هاي صوري و حسابهاي دایمی را حساب هاي حقيقي نيز مي گويند.
سندحسابداری:
به منظور تبديل رويداد هاي مالي به اعداد و تنظيم شرح كامل رويداد ها و مستندات پيوست از سند حسابداري استفاده مي شود. در واقع سند حسابداري به شرح جزئيات كامل رويداد مالي همراه مستندات مبني بر صحت اصل رويداد مي پردازد.
دفتر روزنامه:
مطابق ماده هفت قانون تجارت هر موسسه موظف به داشتن دفتر روزنامه كه در تعريف آمده است مي باشد تاجر مي بايست همه روزه كليه رويدادهاي مالي خود را به هراسم و رسمي كه باشد در آن ثبت نمايد.
دفتر کل:
برابر ماده هشت قانون تجارت موسسه مي بايست كليه معاملات خود را لااقل هفته اي يكبار از دفتر روزنامه استخراج و به دفتر كل انتقال دهد . از ويژگي هاي دفتر كل مجزا بودن هر حساب مي باشد ، بطوريكه با مراجعه به هر حساب موسسه مي توان مانده واقعي آن را بدست آورد.
دارائی جاری و ثابت:
دارائي كه قابليت تبديل آنها به نقد زياد باشد مانند وجه نقد، صندوق ، بانك و ... را دارائي جاري و اقلامي از دارائي كه طبيعتا غير منقول و ثابت بوده و در فعاليت هاي عادي
مالي دچار تغييرات عمده اي نمي شوند و معمولا مورد خريد و فروش و نقل و انتقال قرار نمي گيرند دارائي ثابت مي گويند.
دوره مالی:
دوره مالي رايج در ايران يك ساله بوده و مطابق سال شمسي)كبيسه،تقويمي(
محاسبه 365روز مي باشد. دوره مالي برابر قانون ماليات هاي مستقيم يك سال شمسي برآورد شده و موسسه موظف گرديده است تا پايان تير ماه سال بعد صورتحساب هاي مالي دوره قبل را تهيه و آماده ارائه نمايند.
در پايان مي توان نتيجه گرفت حسابداري فن است براي ثبت فعاليتهاي مالي موسسه و نه علم و همچنين قانون تجارت به صراحت در مواد 7 و 8 دفاتر روزنامه و كل را تعريف و تبيين نموده است كه تمامي موسسات ملزم به تهيه و تنظيم آن مي باشند . تهيه صورتحساب سود و زيان به صورت دوره هاي 3 يا 6 يا 9 ماهه مي تواند صاحبان موسسه را نسبت به نحوه فعاليت هاي شان و چگونگي ادامه مسيرحركت و ارائه راهكار متوجه نمايد.
تحقیق و کاربینی از وزارت فرهنگ و ارشاد
یکی از زیرمجموعه های هیئت دولت ، وزارت فرهنگ و ارشاد است این وزارتخانه در میدان بهارستان خیابان کمال الملک واقع شده است که دربازدید و حضور در این وزارتخانه اطلاعات زیر را در مورد قسمت های مختلف و قسمت حسابداری این سازمان بدست آوردم که به شرح ذیل می باشد:
محیط کار واقعی این وزارتخانه فرهنگی میباشد که قسمت حسابداری آن نیز به تجزیه و تحلیل حساب های مربوط به همین فعالیت های فرهنگی می پردازد.
تعداد تقریبی کارکنان این سازمان 2000 نفر است که زمینه فعالیت های آنها فرهنگی، سینما ، نشریات و... میباشد.
بخش حسابداری آن نیز به جریان فرآیند کاری این فعالیت های فرهنگی و بودجه و تخسیسات متعلق به آن ها می پردازد.
ساختمان حسابداری این وزارتخانه دارای قسمت های مختلف است. یکی از آن قسمت ها قسمت ذی حساب است که دفتر مدیر ذی حساب و معاون ذی حساب و اتاق بقیه کارمندان حسابداری را شامل می شود.
قسمت ذی حساب زیر نظر وزارت اقتصاد و دارائی کار می کند و ازطرف این وزارتخانه ماموریت دارد که نظارت داشته باشد که چه مقدار بودجه وارد وزارت ارشاد می شود و باید کجا هزینه شود و در واقع همه کارمندان حسابداری تحت نظارت آنها کار انجام می دهند و همه حسابها بعد از انجام عملیات های حسابداری و حسابرسی باید به تائید مدیر ذی حساب برسد و بررسی شود که هیچ کجا هزینه ای به هدر نرفته باشد و هزینه ها بدرستی خرج شده باشد.
درکل نظارت بر حقوق کارمندان ، پروژها ، حقوق رفاهی ، هزینه های فرهنگی که به سینما ، مطبوعات ، نشریات و ... تخسییس داده می شود درانتها باید به تائید ذی حساب برسد.
به عنوان مثال زمانیکه بخواهند چیزی تهیه شود باید نامه درخواستی نوشته شود و حسابداران با توجه به بودجه ای که دراساسنامه بودجه حسابرسی تعیین شده ، تشخیص می دهند که می توان این اجناس را تهیه نمود؟یا هزینه با بودجه همخوانی دارد؟ و یا میتوان با توجه به بودجه آن کار را انجام داد؟ این نامه بعد از تائید مدیر ذی حساب و کلیه مسئولان مربوطه باید به امضائ وزیر ارشاد یا معاون ایشان برسد.
دفتردیگری درقسمت حسابداری این سازمان وجود دارد که متعلق به نماینده دیوان محاسبات کل کشور می باشد. این نماینده برای نظارت برکل حسابرسی هاست و او حق بازرسی تمام سیستم ها و اسناد حسابرسی را دارد و از تمام حساب ها باید اطلاع داشته باشد.
حتی کارایی و هزینه های خود وزیر نیز تحت نظارت دیوان محاسبات کل کشور می باشد.
هدف صورتهاي مالي
هدف صورتهاي مالي ، ارائه اطلاعاتي تلخيص و طبقه بندي شده درباره وضعيت مالي ،عملكرد مالي و انعطاف پذيري مالي واحد تجاري است كه براي طيفي گسترده از استفاده كنندگان صورت هاي مالي در اتخاذ تصميمات اقتصادي مفيد واقع شود.
صورت هاي مالي همچنين نتايج ايفاي وظيفه مباشرت مديريت يا حسابدهي آنها را در قبال منابعي كه در اختيارشان قرار گرفته است ، نشان مي دهد. به منظور دستيابي به اين هدف، در صورت هاي مالي يك واحد، اطلاعاتي درباره موارد زير ارائه می شود:
الف. دارايي ها
ب . بدهي ها
ج . حقوق صاحبان سرمايه
د . درآمد ها
ه . هزينه ها
و . جريان هاي نقدي .
اجزاي صورت هاي مالي
مجموعه كامل صورت هاي مالي شامل اجزاي زير است :
الف . صورت هاي مالي اساسي :
1 . ترازنامه،
2 . صورت سود و زيان،
3 . صورت سود و زيان جامع،
4 . صورت جريان وجوه نقد.
ب . يادداشت هاي توضيحي .
تهیه و ارایه صورت های مالی
مسئوليت تهيه و ارائه صورت هاي مالي به عهده مديريت واحد است . مديريت واحد موظف به تهيه و ارائه صورت هاي مالي به گونه اي است كه تصويري مطلوب از وضعيت مالي ، عملكرد مالي و انعطاف پذيري مالي واحد ارائه كند . مديريت واحد ممكن است صورت ها و گزارش هاي ديگري را جهت استفاده داخلي به روش هاي مختلف كه معطوف به اهداف مديريت داخلي است ، تهيه كند. هر گاه صورت هاي مالي جهت ارائه به ديگر استفاده كنندگان )سهامداران ، بستانكاران ، دولت ، كاركنان و غيره ( تهيه شود ، رعايت استاندارد هاي حسابداري در تهيه و ارائه آن الزامی است .
رويه هاي حسابداري
مديريت واحد بايد رويه هاي حسابداري را به گونه اي انتخاب و اعمال كند كه صورت هاي مالي با تمام الزامات استاندارد هاي حسابداري مربوط مطابقت داشته باشد . در صورت نبود استاندارد خاص ، مديريت بايد رويه ها را به گون هاي تعيين كند تا اطمينان يابد صورت هاي مالي اطلاعاتي را فراهم مي آورد كه :
الف . به نيازهاي تصميم گيري استفاده كنندگان مربوط است
ب . قابل اتكا ست به گونه اي كه :
1. وضعيت مالي و عملكرد مالي واحد را صادقانه بيان مي كند،
2. منعكس كننده محتواي اقتصادي و نه فقط شكل حقوقي معاملات و ساير رويداد ها است،
3. بيطرفانه يعني عاري از تمايلات جانبدارانه است،
4. محتاطانه است،
5. از تمام جنبه هاي با اهميت ، كامل است .
رويه هاي حسابداري راهكارهاي ويژه اي است كه واحد تجاري براي تهيه و ارائه صورت هاي مالي انتخاب مي كند.
دوره گزارشگري
صورت هاي مالي بايد حداقل به طور سالانه ارائه شود. در شرايط استثنايي كه تاريخ ترازنامه واحد تجاري تغيير مي كند و صورت هاي مالي براي دوره اي كوتاه تراز يكسال ارائه مي شود ، واحد تجاري بايد علاوه بر دوره زماني تحت پوشش صورت هاي مالي ، موارد زير را افشا كند :
الف . دليل بكارگرفتن دوره كمتر از يك سال
ب . اين واقعیت كه مبالغ مقايسه اي مربوط به صورت سود و زيان ، صورت سود و زيان جامع ، صورت جريان وجوه نقد و يادداشت هاي توضيحي مربوط قابل مقايسه نيست.
تحقیق حسابداری درمورد یک واحد تجاری:
درآمد عبارت است از:
افزايش درحقوق صاحبان سرمايه بجز مواردي كه به آورده صاحبان سرمايه مربوط
مي شود . مفهوم درآمد ، هر دو گروه ” درآمدعملياتي “ و ” درآمد غير عملياتي “ را در بر مي گيرد . درآمد عملياتي عبارت از درآمدي است كه از فعاليت هاي اصلي و مستمر واحد تجاري حاصل مي گردد و با عناوين مختلفي از قبيل فروش ، حق الزحمه ، سود تضمين شده ، سود سهام و حق امتياز مورد اشاره قرار مي گيرد.
مبحث اصلي در حسابداري درآمد عملياتي عمدتا معطوف به تعيين زمان شناخت درآمد عملياتي است. درآمد عملياتي زماني شناسايي مي شود كه شواهد كافي مبني بر وقوع يك جريان آتي ورودي منافع اقتصادي وجود داشته باشد يعني جريان منافع اقتصادي مرتبط با درآمد عملياتي به درون واحد تجاري محتمل باشد و اين منافع را بتوان به گونه اي اتكاپذير اندازه گيري كرد.
دامنه كاربرد
اين استاندارد بايد براي حسابداري درآمد عملياتي حاصل از معاملات و رويداد هاي زير بكار گرفته شود:
الف: فروش كالا
ب: ارائه خدمات
ج:استفاده ديگران از دارايي هاي واحد تجاري كه مولد سود تضمين شده ، درآمد حق امتياز و سود سهام است.
كالا شامل كالاي توليد شده توسط واحد تجاري براي فروش و همچنين كالاي
خريداري شده جهت فروش مجدد از قبيل كالاي خريداري شده توسط يك واحد
بازرگاني يا زمين و ساير املاك نگهداري شده براي فروش مجدد است .
ارائه خدمات ، معمولا متضمن اجراي وظيفه اي مورد توافق طي مدتي معين توسط واحد تجاري است . خدمات ممكن است طي يك يا چند دوره مالي ارائه شود . برخي از پيمان هاي ارائه خدمات ماهيتاً از نوع پيمان هاي بلند مدت است . درآمد عملياتي حاصل از چنين پيمان هايي ، با عنوان حسابداري پيمان هاي بلند مدت شناسايي مي شود.
استفاده ديگران از دارايي هاي واحد تجاري منجر به تحصيل درآمد هاي عملياتي زير مي شود:
الف. سود تضمين شده : مبالغي كه بابت استفاده از وجوه نقد يا معادل وجه نقد واحد تجاري مطالبه مي شود.
ب. درآمد حق امتياز : مبالغي كه بابت استفاده از دارايي هاي غير جاري واحد تجاري نظير امتياز ساخت ، علايم تجاري ، حق انتشار و نرم افزار رايانه اي مطالبه مي شود،
ج. سود سهام : مبالغي از سود توزيع شده واحد سرمايه پذير كه متناسب با سهم الشركه واحد تجاري عايد آن مي شود.
