فهرست مطالب
منظور از استراتژي
برنامه‌ريزي استر‌اتژيک
تفاوت برنامه‌ريزي استراتژيک با ديگر برنامه‌ها
بررسي موانع اجراي برنامه‌هاي استراتژيک‌
چکيده
با وجود اینکه مدت زمان نسبتاًکوتاهی از مطرح شدن برنامه‌ريزي استر‌اتژيک در نظام‌هاي آمو‌زشي مي‌گذرد، در مجموع از آن به عنوان روشی براي بهبود نتایج حاصل از کارکرد يک سازمان در رويارويي با رقابت‌ها، موانع و يا‌ تهديد‌ها استفاده مي‌شود.
برنامه‌ريزي استر‌اتژيک فرا‌کنشي است که مسائل و فرصت‌ها را بر‌اي سازمان شناسا‌يي مي‌کند.
چارچوب پيشنهاد‌ي شامل چهار مقوله است: تعيين سطح برنامه‌ريزي (دور‌نگري)، گرد‌آوري داده‌ها، برنامه‌ريزي و اجرا.
برنامه‌ريزي استر‌اتژيک مي‌تواند ذهن افراد را براي درک اين جمله که :
" هنر مدیریت در شکار فرصت‌هاست" و هنر مديريت تبديل تهديدها به فرصت‌هاست" آماده تر سازد
مقدمه
گذر سريع زمان، وقوع تغييرات مداوم و اغلب غير قابل پيش بيني و محدوديت امکانات و منابع، امکان اقدام و فعاليت در عرصه‌هاي مختلف زندگي‌ را بسيا‌ر مشکل نموده و نياز به برنامه‌ريز‌ي‌هاي دقيق‌ و کارشناسانه را تا سطح يک نياز حياتي بالا برده است.
هم چنان که در فرمايش گهربار امام علي(ع)، لزوم و اهميت شناخت مبداء حرکت، در کنار وضعيت فعلي و مقصد نهايي حرکت به خوبي تبيين شده است، آنجا که مي فرمايد: " خدا رحمت کند آن کس را که مي داند از کجاست، در کجاست و به کجا مي رود.
بنابراين برنامه‌ريزي استر‌اتژيک به عنوان يک فرآيند پويا با دورنگري نسبت به واقعيات و موقعيت‌هاي موجود، ارائه راهبردها و تاکتيک‌هاي موثر بر‌اي ‌رسيدن به فردا‌ي بهتر را امکان پذير مي سازد. تفکر استراتژيک که محصول فرعي برنامه‌ريزي استر‌اتژيک است اين نوع تفکر، شيوه‌اي است پو‌يا، ‌تغيير دهنده و تغييرپذير در برنامه‌ريزي و اجر‌اي آن.
منظور از استراتژی چيست ؟
واژه "استراتژي" از کلمه يوناني ((استراتگوس)) گرفته شده است که به معناي رهبري است.
استراتژي شناخت آينده و برنامهريزي براي آن است و ابزاريست که اهداف دراز مدت بواسطه آن قابل تحقق ميباشد
تدوين استراتژي يک چالش مستمر است، از اين رو، استراتژي در گام اول بايد " محور " اصلي فعاليتهاي سازمان را تاييد کرده و سپس آنچه را که سازمان ميتواند انجام دهد، تدوين نمايد و فعاليت برنامهريزي استراتژيک را نهادينه نمايد.
واژه " استراتژيک " معني هر آنچه به استراتژي مربوط باشد را در برميگيرد. پسفراينداستراتژيك شامل:
• برنامهريزي استراتژيک
• پيادهسازي استراتژيک
• ارزيابي استراتژیک
1ـ برنامهريزي استراتژيک : ( شامل تعيين دورنماي استراتژيک و تدوين استراتژي است )
2ـ پيادهسازي استراتژيک: شامل فهرست تمام فعاليتهايي که بايد صورت گيرند و تعيين و گماردن واحدهاي عملياتي مناسب براي پياده سازي اقدامات اجرايي و پروژههاي استراتژيک است که به تاکتيکها و برنامهريزي سيستماتيک (نظاممند) ميپردازد.
3ـ ارزيابي استراتژيک: شامل معيارهاي عملکرد، ساز و کارهاي بازخور، بهبود مستمر فرايند يادگيري سازماني که امکان پالايش استراتژي و اصلاح طرحها و برنامه ها را فراهم ميآورد.
برنامهريزي استراتژيک
ـ يکي از وظايف عمده مديريت استراتژيک برنامه‌ريزي استر‌اتژيک است. برنامه‌ريزي استر‌اتژيک بر طبق تعريف جي گالوي عبارت است از دورانديشي سازمان يافته‌اي که مراحل زير را در بر دارد:
• تعيين‌ رسالت و ماموريت؛
• هدف‌گذاري يا‌ ‌تفکيک رسالت به هدف‌هاي ‌کمي و کيفي‌ کوتاه‌مدت؛
• تعيين‌ خط‌مشي‌ها و سياست‌ ها؛
• برنامه‌ريزي تا‌کتيکي
به فرايند‌ توسعه و ايجاد استراتژي برنامه‌ريزي يا‌ طر‌احي استر‌اتژيک مي‌گويند.
ـ برنامه‌ريزي استراتژيک‌ کوششي‌ است ساخت يافته براي اتخاذ تصميم‌هاي اساسي‌ و انجام اعمالي که ماهيت سازمان، نوع فعاليت‌ها و دليل‌ انجام آن فعاليت‌ها توسط سازمان را شکل داده و مسير مي‌بخشد، همانطور که استراتژي نظامي براي پيروزي در جنگ است، برنامه‌ريزي استر‌اتژيک نيز‌ ‌طرق انجام ماموريت‌هاي سازمان را دنبال مي‌کند.
برنامه‌ريزي استراتژ‌يک گونه‌اي از برنامه‌ريزي است که در آن هدف، تعريف و تدوين استراتژي‌هاست. از آنجا‌يي که استرا‌تژي مي‌تواند دار‌اي ‌عمر کوتاه يا‌ بلند باشد برنامه‌ريزي استر‌اتژيک مي‌تواند برنامه‌ريزي بلند‌مدت يا‌ کوتاه‌مدت باشد اما متفاوت از آنهاست.
ـ برنامه‌ريزي استراتژيك ، آماده‌سازي سازمان براي پاسخگوئي مناسب و بهنگام در مقابل تغييرات محيطي داخل و خارج سازمان مي‌باشد و به‌ همين جهت از پويا ئي و ديناميسم برخوردار است .
ـ برنامه‌ريزي استراتژيک يکي از سطوح برنامه‌ريزي است که دربردارنده تصميم‌گيري‌هايي است که راجع به اهداف و استراتژي‌هاي بلند‌مدت سازمان مي‌باشند.
ـ برنامه‌ريزي استر‌اتژيک به طور کلي تجزيه و تحليل شرايطي را در زمان حال و آينده، به انضمام تدوين برنامه‌هاي عملياتي‌ به نحوي‌ که اکثر مدعيان آن را معقول مي‌دانند، شامل مي‌شود. تلاش‌هاي استراتژيک‌ تعداد زيادي‌ فعا‌ليت متداخل را که به اخذ تصميم درباره تغييرات محيطي و نيازهاي مربوطه، تدوين استراتژي‌هاي کلي‌، تجزيه‌ و تحليل‌ مسائل اساسي‌، ملاحظه نظرات مدعيان کليدي و ارزيابي مجدد و نتيجه‌گيري کلي‌ منجر مي‌شود را در بردارد .
مراحل فرايند مديريت استراتژيک
فرايند مديريت استراتژيک را مي‌توان به چهار مرحله تقسيم کرد:
• تحليل وضعيت
• تدوين استراتژي
• اجراي استراتژي
• ارزيابي استراتژي
مزاياي برنامهريزي استراتژيک
• تفكر و انديشيدن به شكل استراتژيك
• تشخيص جهت‌گيري آينده
• اتخاذ تصميمات امروز، در پرتو نتايجوبازتاب‌هايآينده تصميمات
• تدوين و توسعه مبنايي جامع و قابل دفاع براي تصميم‌گيري
• رعايت حداكثر احتياط و بصيرت در نواحي تحت كنترل سازمان
• حل مشكلات اساسي سازمان
• بهبود عملكرد
• برخورد موثر با محيطي كه با تغييرات سريع مواجه مي‌باشد.
• ايجاد تيم كاري و رعايت اصول كارشناسي
بررسي موانع اجراي برنامه‌هاي استر‌اتژيک
يکي از پژوهشگران مديريت استراتژيک، در مقاله اي تحت عنوان "هفت خطاي مرگبار استراتژيک" به بيان خطاها و مشکلات رايج در زمينه اجراي استراتژي مي‌پردازد:
• خطاي مرگبار شماره 1ـ استراتژي ارزش اجرا ندارد.
• خطاي مرگبار شماره 2ـ كاركنان در مورد اينكه استراتژي چگونه اجرا خواهد شد روشن نيستند.
• خطاي مرگبار شماره 3ـ مشتريان و كاركنان، استراتژي‌ها را به طور كامل در نيافته‌اند.
• خطاي مرگبار شماره 4ـ مسئوليت اشخاص در زمينه اجراي تغييرات نامشخص است.
• خطاي مرگبار شماره 5ـ مدير عامل و مديران ارشد به هنگام شروع اجرا، از صحنه خارج مي‌شوند.
• خطاي مرگبار شماره 6ـ عدم تشخيص موانع
• خطاي مرگبار شماره 7ـ فراموش كردن كسب و كار
فهرست منابع
• ابراهیمی نژاد – مهدی 1379 مدیریت استراتژیک در بازرگانی و صنایع
• ستوده نیا- لیلا 1384 مدیریت استراتژیک
• شانی – مرتضی برنامه ریزی استراتژیک برای مدیران
• صداقت گویان- حامد 1384 مدیریت استراتژیک
• کافمن راجر – هرمن جری 1382 برنامه ریزی استراتژیک در نظام آموزشی
• مشایخ – فریده 1379 دیدگاههای نو در برنامه ریزی آموزشی

سلام و ممنون